آزمایش Anti-CCP چیست؟
4 دقیقه زمان مطالعه
آنتی بادی‌ها پروتئین‌هایی هستند که توسط سیستم ایمنی بدن ساخته می‌شود تا با عوامل خارجی مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها مبارزه کنند؛ اما در مقابل اتوآنتی بادی‌ها، به اشتباه به سلول‌های خودی حمله کرده و می‌توانند باعث برخی از بیماری‌ها شوند. یکی از انواع این اتو آنتی بادی‌ها پپتید سیترولین دار حلقوی (CCP) بوده و با استفاده از آزمایشی به نام Anti-CCP شناسایی می‌شود و میزان آن در خون بررسی می‌گردد.
آنتی بادی‌های CCP، بافت‌های سالم را در مفاصل مورد هدف قرار می‌دهد. وجود این آنتی بادی در خون می‌تواند نشانه‌ای از آرتریت روماتوئید باشد. آرتریت روماتوئید نوعی بیماری خودایمنی پیش رونده است که باعث درد، تورم و سفتی مفاصل می‌شود. آنتی بادی مذکور در بیش از 75 درصد افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید یافت می‌شود ولی در کسانی که به این بیماری مبتلا نیستند، هرگز مشاهده نمی‌شود.
ازجمله نام‌های دیگر آنتی بادی Anti-CCP می‌توان به آنتی بادی پپتید سیترولینه حلقوی، آنتی بادی پپتید ضد سیترولین، آنتی بادی سیترولین، پپتید سیترولینه ضد حلقوی، آنتی بادی ضد CCP و ACPA اشاره نمود.
هدف از آزمایش Anti-CCP
آزمایش Anti-CCP، اغلب همزمان و یا پس از آزمایش فاکتور روماتوئید (RF) برای کمک به تشخیص آرتریت روماتوئید استفاده می‌شود. فاکتور روماتوئید نوع دیگری از اتوآنتی بادی‌هایی است که در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید یافت می‌شود. آزمایش RF اصلی‌ترین آزمایش برای تشخیص این بیماری است ولی در افراد مبتلا به سایر بیماری‌های خودایمنی و یا حتی افراد سالم نیز یافت می‌شود. برخی از مطالعات انجام گرفته در این زمینه حاکی از این است که آزمایش آنتی بادی‌های CCP در مقایسه با آزمایش RF، تشخیص دقیق‌تری از آرتریت روماتوئید را ارائه می‌دهد.
چه هنگامی به آزمایش Anti-CCP نیاز دارم؟
همانطور که گفته شد این آزمایش برای تشخیص آرتریت روماتوئید بکار می‌رود. علائم این بیماری عبارتند از:
- درد مفاصل
- سفتی مفاصل به خصوص در صبح
- تورم مفاصل
- خستگی
- تب با درجه پایین
همچنین در مواردی که آزمایشات دیگر نتوانند تشخیص این بیماری را تأیید یا رد کنند، از آزمایش Anti-CCP استفاده می‌شود.
نحوه انجام آزمایش
این آزمایش با استفاده از نمونه خون فرد انجام می‌شود. برای این منظور، تکنسین آزمایشگاه ابتدا یک تورنیکت دور بازوی فرد می‌بندد و سپس با استفاده از یک سرنگ به میزان مورد نیاز نمونه خون جمع آوری می‌کند. بهتر است پس از اتمام خونگیری با یک پنبه یا پد بهداشتی محل تزریق را برای چند دقیقه فشار دهید تا از خونریزی و یا کبودی آن جلوگیری شود.
این آزمایش نیاز به آمادگی قبلی خاصی ندارد ولی حتماً قبل از انجام آزمایش پزشک خود را از داروهایی که مصرف می‌کنید، مطلع سازید تا در صورت لزوم مصرف برخی داروها را برای مدتی قطع نمایید.
نتایج آزمایش Anti-CCP به چه معنا است؟
در صورتی که نتیجه آزمایش Anti-CCP مثبت باشد به این معنی است که در خون فرد اتوآنتی بادی CCP یافت شده است و همینطور اگر نتیجه آزمایش منفی باشد، به معنی عدم وجود این آنتی بادی در خون است. البته در بیشتر موارد نتایج این آزمایش باید با نتایج آزمایش فاکتور روماتوئید (RF) مقایسه شود و برخی معاینات بالینی نیز انجام گیرد.
در صورت بروز علائم آرتریت روماتوئید، نتایج آزمون‌های Anti-CCP و RF از یکی از حالات زیر پیروی می‌کند که معانی هر کدام در ادامه بیان می‌شود:
- آنتی بادی CCP مثبت و RF مثبت: احتمالاً به این معنی است که فرد مبتلا به آرتریت روماتوئید می‌باشد.
- آنتی بادی CCP مثبت و RF منفی: ممکن است فرد در مراحل اولیه ابتلا به آرتریت روماتوئید باشد و یا در آینده به آن مبتلا خواهد شد.
- آنتی بادی منفی و RF منفی: احتمال ابتلا به آرتریت روماتوئید کمتر است.
آیا نیاز به آزمایشات دیگری هم دارم؟
تشخیص بیماری آرتریت روماتوئید در مراحل اولیه بسیار دشوار است بنابراین ممکن است پزشک آزمایشات دیگری را به همراه آنتی بادی CCP و RF و همچنین عکس برداری با اشعه ایکس، تجویز نماید. برخی از این آزمایشات عبارتند از:
- سرعت رسوب گلبول‌های قرمز (ESR)
- تجزیه و تحلیل مایع سینوویال
- پروتئین واکنشی c
- آنتی بادی ضد هسته‌ای
این آزمایشات وجود التهاب یا علائم آن را در بدن بررسی می‌نمایند. التهاب نوعی پاسخ سیستم ایمنی به بیماری است که می‌تواند نشانه‌ای از آرتریت روماتوئید نیز باشد.
این آزمایشات می‌توانند علائم التهاب را نشان دهند. التهاب یک نوع پاسخ سیستم ایمنی می‌باشد که می‌تواند نشانه‌ای از آرتریت روماتوئید باشد.
نحوه انجام آزمایش
این آزمایش با استفاده از نمونه خون انجام می‌شود. برای این منظور تکنسین آزمایشگاه ابتدا یک تورنیکت را دور بازوی فرد بسته و سپس با استفاده از یک سرنگ مقدار مورد نیاز نمونه خون را از ورید بازویی وی دریافت می‌کند. بهتر است پس از اتمام خونگیری با یک پنبه یا پد بهداشتی روی محل تزریق را برای چند دقیقه فشار دهید تا اثری از کبودی باقی نماند.