آزمایش GOT
4 دقیقه زمان مطالعه
آزمایش GOT نوعی آزمایش خون است که در گروه آزمایشات پنل کبدی به کار می‌رود. این آزمایش یکی از دو آنزیم کبد به نام ترانس آمیناز گلوتامیک اگزالو استیک سرم (serum glutamic-oxaloacetic transaminase) را اندازه گیری می‌کند. امروزه این آنزیم را AST یا آسپارتات آمینوترانسفراز می‌نامند. آزمایش GOT که به نام‌های AST یا SGOT نیز شناخته می‌شود، میزان این آنزیم کبدی را در خون فرد اندازه گیری می‌نماید.
کاربردهای آزمایش GOT
پزشکان از این آزمایش برای تشخیص آسیب یا بیماری‌های کبدی استفاده می‌کنند. هنگامی که سلول‌های کبدی آسیب می‌بینند، آنزیم GOT در جریان خون نشت کرده و در نتیجه سطح آن بالا می‌رود. برخی از بیماری‌ها مانند هپاتیت C، شرایطی ایجاد می‌کنند که کبد را نیز درگیر می‌کند؛ از آزمایش GOT برای بررسی وضعیت سلامتی افرادی که دارای این گونه بیماری‌ها هستند نیز استفاده می‌شود.
GOT در قسمت‌های مختلف بدن مانند کلیه‌ها، ماهیچه‌ها، قلب و مغز نیز یافت می‌شود. در صورت آسیب دیدگی هر یک از این اعضاء، سطح این آنزیم نیز افزایش می‌یابد. به عنوان مثال سطح GOT در حین حمله قلبی یا آسیب دیدگی عضلانی افزایش می‌یابد.
علاوه بر GOT، آنزیم دیگری به نام ALT نیز توسط کبد تولید می‌شود. ALT آنزیم اصلی کبد است و در غلظت‌ها بالاتری در کبد یافت می‌شود. معمولاً آزمایش ALT شاخص قطعی‌تری برای آسیب دیدگی کبد می‌باشد.
چگونه برای یک آزمایش GOT آماده شویم؟
آزمایش GOT نوعی آزمایش خون ساده بوده و نیاز به آمادگی قبلی خاصی ندارد، با این حال چند گام ساده برای آسان‌تر شدن روند این آزمایش وجود دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:
- از مصرف هرگونه داروی بدون نسخه (OTC) از جمله استامینوفن، از دو روز قبل از آزمایش خودداری نمایید و در صورت مصرف به پزشک خود اطلاع دهید.
- قبل از انجام آزمایش، پزشک خود را در جریان هرگونه دارویی که مصرف می‌کنید، قرار دهید.
- شب قبل از آزمایش، مقدار زیادی آب بنوشید. هیدراته ماندن بدن، باعث می‌شود متخصص آزمایشگاه راحت‌تر نمونه خون را دریافت نماید.
- هنگام مراجعه برای انجام آزمایش، لباسی بپوشید که بازویتان را به راحتی در دسترس پزشک یا تکنسین آزمایشگاه باشد تا به راحتی نمونه خون را دریافت نماید.
نحوه انجام آزمایش
پس از مراجعه فرد به آزمایشگاه، تکنسین آزمایشگاه با بستن یک تورنیکت به دور بازوی فرد و با استفاده یک سرنگ میزان خون مورد نیاز برای نمونه آزمایش را دریافت خواهد کرد. بهتر است پس از پایان خونگیری، محل تزریق را با پنبه یا پد بهداشتی، برای چند دقیقه فشار دهید تا از خون ریزی و یا کبودی جلوگیری شود.
نتایج این آزمایش معمولاً طی 1-2 روز آماده شده و برای شما ارسال می‌شوند.
نتایج آزمایش GOT به چه معناست؟
نتایج این آزمایش بر حسب واحد در لیتر (U/L) یا واحد بین المللی در لیتر (IU/L) ارائه می‌شود. البته با توجه به اینکه محدوده مرجع و طبیعی توسط پارامترهای مختلفی تعیین می‌شود، معمولاً آزمایشگاه‌ها در نتایج آزمایش محدوده مرجع را نیز ذکر می‌کنند. همچنین سطح یکسانی از AST که بتوان برای همه طبیعی در نظر گرفت وجود ندارد و با توجه به سن، جنس، نژاد، وزن و سایر عوامل برای هرکس متفاوت خواهد بود.
با توجه به این موضوع، دامنه طبیعی GOT را بین 8 تا 45 واحد در لیتر در نظر می‌گیرند. لازم به ذکر است که مردان به صورت طبیعی مقادیر بالاتری از این آنزیم را در بدن خود دارند و نتایج بالای 50 در مردان و بیشتر از 45 در زنان، ممکن نشانه‌ای از آسیب دیدگی باشد.
سطوح بسیار بالای AST یا ALT در بدن، نشان دهنده شرایطی است که باعث آسیب شدید کبد می‌شود. این شرایط شامل موارد زیر می‌باشد:
- هپاتیت حاد ویروسی A یا هپاتیت B
- شوک یا فروپاشی سیستم گردش خون
- آسیب گسترده کبد که احتمالاً ناشی از مسمومیت است، مانند مصرف بیش از حد داروهای OTC مانند استامینوفن
آیا نیازی به آزمایشات دیگری هم هست؟
در صورت تشخیص و یا مشکوک بودن به آسیب کبدی، پزشکان علاوه بر آزمایش GOT، آزمایشات و معاینات بالینی دیگری را نیز تجویز خواهند نمود. از جمله این آزمایشات می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- پانل انعقادی: این آزمایشات میزان توانایی خون در لخته شدن و عملکرد پروتئین‌های عامل در انعقاد خون را بررسی می‌کنند.
- آزمایش بیلی روبین: بیلی روبین ماده‌ای جانبی است که در اثر تخریب گلبول‌های قرمز در کبد به وجود می‌آید. این ماده به عنوان صفرا شناخته می‌شود.
- تست‌های گلوکز: کبد که به درستی کار نکند ممکن است منجر به بالا رفتن غیر منتظره سطح گلوکز شود.
- تعداد پلاکت‌ها: سطح پلاکت پایین ممکن است نشان دهنده بیماری کبد باشد.
تمامی این آزمایش‌ها را می‌توان در یک آزمایش کامل پنل خون (CBP) یافت. اگر عضو دیگری غیر از کبد، علت بالا بودن سطح AST شناخته شود، احتمالاً برای تشخیص ریشه مشکل آزمایشات دیگری نیز انجام شود.