4 محصول
مواد اولیه شیمیایی صنایع چسب، رنگ و رزین
شما برای رفتن به یک رستوران یا کافی شاپ، چه معیارهایی را در نظر میگیرید؟ مطمئناً پس از کیفیت محصولات، یکی از اصلیترین فاکتورها، محیط و طراحی دکوراسیون آن‌ها است.
اما صحبت کردن در مورد طراحی و دکوراسیون بدون توجه به رنگ‌ها غیرممکن است. امروزه صنایع چسب، رنگ و رزین، یکی از پر اهمیتترین شاخههای صنعت بوده و نیاز به تکنولوژیهای پیشرفته و مواد اولیه مرغوبی برای تولید محصولات خود دارند.
همانطور که گفته شد، این صنایع برای دستیابی به محصول نهایی با کیفیت، باید از بهترین مواد اولیه شیمیایی استفاده کنند. در این مقاله به بررسی انواع مختلف مواد اولیه شیمیایی صنایع چسب، رنگ و رزین پرداخته و درباره هریک به اختصار صحبت میکنیم.
نکته: رزین مادهای است که به عنوان چسب در رنگ‌ها عمل کرده و به دو صورت طبیعی و مصنوعی یافت میشود.
اجزای اصلی رنگ و رزین چیست؟
چسب، رنگ و رزین در مواد اولیه شیمیایی مورد نیاز خود، اشتراکات زیادی دارند. چهار ماده اصلی تشکیل دهنده این محصولات عبارتند از:
- بایندرها (BINDERS):
این مواد در انواع رنگ، لاک و امولسیونها یافت میشوند و قادر به ایجاد یک پوشش نازک روی سطح رنگ شده میباشند. از این ماده برای افزایش براقیت، دوام، چسبندگی، مقاومت در برابر شرایط جوی، استحکام و انعطافپذیری رنگ‌ها استفاده میشود.
- تینرها (THINNERS):
تینرها معمولاً برای حل کردن پلیمرها و کاهش ویسکوزیته بایندرها به کار میروند. تینر با وجود تأثیری که بر پایداری رنگهای مایع دارد، در هنگام خشک شدن به راحتی تبخیر شده و بخشی از رنگ نمیشود.
- رنگدانهها (PIGMENTS):
این مواد، دانههای جامدی هستند که با استفاده از آن‌ها میتوان طیف وسیعی از رنگ‌ها را تولید کرد. رنگ دانههای طبیعی شامل خاک رس، سیلیس، کربنات کلسیم و تالک بوده و رنگ دانههای مصنوعی شامل خاک رس کلسینه شده، سولفات باریم (بلان فیکس)، کربنات کلسیم رسوب شده و سیلیکاها میباشند.
- افزودنیهای اصلاح کننده (MODIFYING ADDITIVES):
منظور از افزودنیها موادی است که در مقادیر کم به ترکیب رنگ اضافه شده و خواص آن را تغییر میدهند. این مواد میتوانند کشش سطحی را تغییر داده، خواص جریان و پایداری رنگدانه را بهبود بخشند، ایجاد کف را کنترل کرده و از یخ زدگی نیز جلوگیری کنند.
همچنین افزودنیهای اصلاح کننده، ویسکوزیته فرمول را کاهش داده و تثبیت خوبی برای کنسانتره رنگ دانههای معدنی فراهم میکنند.
انواع رنگ‌ها و کاربرد آن‌ها
محصولاتی که توسط صنایع چسب، رنگ و رزین تولید میشوند طیف وسیعی را شامل شده و هریک نیاز به مواد اولیه شیمیایی مخصوص به خود را دارند. به طور کلی رنگ‌ها را با توجه به خواص و کاربردشان به 13 دسته تقسیم بندی میکنند که در ادامه آن‌ها را بیان میکنیم:
1- رنگهای آکریلیک (ACRYLIC): بایندر این رنگ‌ها رزین آکریلیک است که انعطافپذیری و چسبندگی بسیار خوبی به محصول نهایی میدهد. رنگهای آکریلیک کاربردهای بسیاری دارند و میتوان از آن‌ها برای پوشاندن سطوح چوب، بتن، پلاستیک و گچ استفاده کرد.
2- رنگهای لاتکس (LATEX): بایندر یا چسب این نوع رنگ‌ها لاستیکی است. مواد اولیه شیمیایی مورد نیاز برای تولید رنگهای لاتکس به نسبت سایر رنگ‌ها گرانتر هستند. بنابراین قیمت محصول نهایی نیز بیشتر خواهد شد. نمونهای از مدرنترین رنگهای لاتکس، رنگهای سرامیکیاند که پوشش مقاومی در برابر لکه، غبار و آلودگی دارند و برای نقاشی روی دیوار ایدهآل هستند.
3- رنگهای وینیل (VINYL): چسب این رنگ‌ها پلیوینیلاستات یا پلیوینیلکلراید است. بزرگترین مزیت آن‌ها قابلیت شستوشوی آسان است اما از سویی دیگر تنفس پذیری سطح رنگ شده را نیز دشوار میکنند.
4- رنگ آهکی (LIME PAINT): چسب این رنگ‌ها بتونه آهکی رقیق شده با آب است. از بین مواد اولیه شیمیایی صنایع چسب، رنگ و رزین، رنگهای آهکی از همه ارزانتر ولی کم دوامتر هستند. برای افزایش دوام این رنگ‌ها، باید به آن چسب و پلیوینیلاستات افزود. با این حال این رنگ‌ها مستعد جذب گرد و غبار و ترکخوردگی نیز میباشند.
5- دیستمپرها (DISTEMPERS): رنگهایی بادوام، قابل تنفس و با حلالیت عالی در آب میباشند. این عناصر با انواع چسبهای گیاهی و حیوانی ترکیب میشوند. دیستمپرها علیرغم دوام بالایی که دارند، مستعد جذب آلودگی و رطوبت بوده و غیرقابل شستوشو میباشند. بنابراین بیشتر به عنوان رنگ پایه برای رنگآمیزی سطوح آهکی و سیمانی استفاده میشوند.
6- رنگهای سیلیکات (SILICATE): سیلیکات بادوام، غیرقابل اشتعال، مقاوم در برابر رطوبت و دارای مقاومت مکانیکی بالایی است. چسب این رنگ پتاسیم است و بر روی لایههای آجری، بتنی و چوبی به خوبی دوام میآورد.
7- رنگهای سیلیکونی (SILICONE): یک پوشش بادوام و مقاوم در برابر آبوهوا ایجاد میکنند. آن‌ها بر اساس رزین سیلیکونی تولید شده و برای رنگآمیزی بسترهای بتنی، چوبی، آجری و گچی مناسب هستند. این رنگ‌ها قابلیت خود تمیز شوندگی دارند.
8- رنگهای اپوکسی (EPOXY): رزین و اپوکسی قبل از استفاده با هم ترکیب میشوند تا مقاومت بالایی در برابر آتشسوزی، آسیبهای مکانیکی و مواد شیمیایی به دست آورند. برای رنگآمیزی کف بتنی، افزودنیهایی بر پایه استرهای فسفات را به این ترکیب میافزایند.
9- رنگهای مبتنی بر لاستیک کلردار (CHLORINATED RUBBER): این نوع رنگ از کلرزنی لاستیک با افزودن مواد نرمکننده به دست میآید. در برابر آب، اسیدها و قلیاها مقاوم بوده، اما به تمام حلالهای آلی (به جز الکل) بسیار حساس میباشند. آن‌ها میتوانند به عنوان رنگ محافظ برای نردهها استفاده شوند.
10- رنگهای وینیل (VINYL): پلی وینیل کلراید اغلب به عنوان چسب استفاده میشود و در برابر آب و ترکیبات شیمیایی مختلف مقاوم می‌باشد. رنگهای وینیل به عنوان پوشش برای مواد ساخته شده از فولاد گالوانیزه مانند ناودانها و طاقچهها استفاده میشوند.
11- رنگهای پلی اورتان (POLYURETHANE): این رنگ‌ها به دو دسته تک جزئی و دو جزئی تقسیم بندی میشوند. رنگهای یک جزئی تحت تأثیر رطوبت سخت میشوند، در حالی که رنگهای دو جزئی نیاز به افزودن هاردنر دارند. رنگهای پلی اورتان پوششهای سخت و مقاومی در برابر سایش ایجاد میکنند. از آن‌ها برای رنگآمیزی سطوح چوبی، فلزی و پلاستیکی استفاده میشود.
12- رنگهای ساختاری (STRUCTURAL PAINTS): نوعی رنگ خاص است که با لایهای ضخیم بر روی سطوح اعمال میشود و پس از خشک شدن به آن‌ها طرح مناسبی میدهد. به لطف این رنگ‌ها، میتوان به انواع بافتهای تزئینی (تکسچر) دیوار دست یافت. رنگهای ساختاری برای پوشش بتن، چوب، گچ و بسیاری سطوح دیگر مناسب هستند.
13- رنگهای اسپری و پودری (SPRAY & POWDER): آن‌ها با استفاده از پیستوله بر روی سطوح مختلف اعمال میشوند. در واقع این دسته از رنگ‌ها، گروهی از آنتیاکسیدانها با ساختاری مبتنی بر فسفاتهای آلی هستند. برخی از این محصولات میتوانند به عنوان تثبیتکنندههای حرارتی و پردازشی مؤثر نیز استفاده شوند.
انواع چسب و لاک (VARNISHES)
یکی دیگر از مهمترین مواد اولیه شیمیایی مورد نیاز در صنایع چسب، رنگ و رزین، وارنیشها هستند. رنگهایی که به عنوان وارنیش یا لاک شناخته میشوند، در واقع یک چسب جامد هستند که در یک حلال، حل شده و پس از تبخیر آن حلال، خشک میشوند. آن‌ها به طور گستردهای برای پوشش سطوح با هدف تزئینی و حفاظتی استفاده میشوند.
وارنیش میتواند پوششی شفاف یا رنگی بر پایه مواد پلیمری ایجاد نماید. ماهیت و خواص این محصولات به شدت به نوع ساختار آن‌ها وابسته است. محبوبترین حلال برای تولید لاکها، الکل سفید و سقز معدنی است. این محصولات به طور کلی به دو گروه پایه حلال و پایه آب تقسیم بندی میشوند.
وارنیشهای پایه حلال شامل:
- لاک پلی اورتان پایه حلال (SOLVENT-BASED POLYURETHANE VARNISHES)
- لاکهای نیتروسلولزی (NITROCELLULOSE LACQERS)
- لاکهای رزین-روغن (OIL-RESIN VARNISHES)
- لاک الکل (SPIRITS VARNISHES)
و وارنیشهای مبتنی بر آب شامل موارد زیر میباشند:
- لاکهای آکریلیک (ACRYLIC VARNISHES)
- لاکهای پلی اورتان پایه آب (WATER-BASED POLYURETHANE VARNISHES)
- لاک پلی اورتان-اکریلیک (POLYURETHANE-ACRYLIC VARNISHES)
انواع حلال
یکی دیگر از مواد اولیه شیمیایی صنایع چسب، رنگ و رزین، حلالها هستند. پیش از این به کاربرد حلالها اشاره کردیم و اکنون به معرفی انواع آن‌ها میپردازیم:
- بوتیل استات (BUTYL ACETATE): بوتیل استات خنثی یک حلال بیرنگ، بیبو و میوهای است که به دلیل قدرت حلالیت زیاد، ظرفیت رقیقسازی بالا و فراریت بسیار خوب، یکی از مهمترین حلالها به شمار میرود. این ماده در رنگ‌ها و رزینها، جوهرها، چرم مصنوعی، پوششهای کاغذی و بسیاری از موارد دیگر استفاده میشود.
- ایزو بوتیل استات (ISO BUTYL ACETATE): ایزوبوتیل استات یک حلال خنثی و بیرنگ با رایحه میوهای و نقطه جوش متوسط است که از ایزو بوتانول و اسید استیک تشکیل شده است. این ماده در تینر، صمغ، چسب و رزینهای مصنوعی استفاده میشود.
- اتیل استات (ETHYLE ACETATE): اتیل استات خنثی یک حلال بیرنگ، کمی شیرین و بیبو است که از جمله مزایای آن میتوان به هزینه کم، دسترسی آسان، قدرت خوب پاک کنندگی و میزان سمّیت کم اشاره کرد.
- متیل استات (METHYL ACETATE): متیل استات یک حلال خنثی و بیرنگ بوده و قابل استفاده در سلولز، انواع لاکها، رنگ‌ها و رزینها، پوششها، عطرها و فرمولاسیون پاک کنندهها می‌باشد.
- ایزوپروپیل الکل (ISO PROPYL ALCOHOL): این الکل نوعی حلال بیرنگ و خنثی است که برای حل کردن طیف وسیعی از ترکیبات غیرقطبی به کار میرود و به سرعت تبخیر میشود. این حلال در طیف وسیعی از لوازم آرایشی، ضدیخ، رنگ و رزین، مواد غذایی، جوهر و چسب به کار میرود.
- بوتیل گلیکول (BUTYLE GLYCOL): گلیکول حلال خنثی و بی رنگ بوتیل بوده و بیشتر در صنایع رنگ و رزین، جوهرهای چاپ، رنگرزی نساجی، پاک کنندهها و روغن استفاده میشود. همچنین از آن به عنوان ماده اولیه در تولید پلاستیک استفاده میشود. علاوه بر این، بوتیل گلیکول فراریت کمی داشته و خواص رنگ را بهبود میبخشد.
- اتیلن گلیکول (ETHYLENE GLYCOL): اتیلن گلیکول یک حلال خنثی، غلیظ، بیرنگ و بیبو است. این عنصر از پرکاربردترین مواد اولیه شیمیایی صنایع چسب، رنگ و رزین است که نقش ضدیخ را در فرمولاسیون ساخت پلی استر و و شبه شیشه، ایفا میکند.
- کاماسید (KAMACIDE): مایعی شفاف، بیرنگ و آنتیباکتریال است که به عنوان ضدباکتری و ضدقارچ در صنایع مختلفی از جمله رنگ و رزین، شوینده و لوازم آرایشی به کار میرود.
- سیلکو دفوم (SILCO DEFOAM): سیلیکون دفوم یا سیلیکون ضد امولسیون بر پایه سیلیکونهای تغییر شکل یافته، در صنایع مختلفی مانند رنگ و رزین، نساجی، مواد شوینده، نفت و گاز و غیره استفاده میشود.
برای تهیه انواع محصولات و مواد اولیه مورد نیاز در صنایع چسب، رنگ و رزین میتوانید به وبسایت مهرآزماشاپ، توزیع کننده تخصصی مرغوبترین مواد اولیه شیمیایی مراجعه نمایید.
منابع
https://www.products.pcc.eu/en/k/paints-and-varnishes/