دسته بندیها
14 محصول
مواد اولیه شیمیایی صنایع نوشیدنی و آبمیوه
تصور کنید در یک ظهر گرم تابستان در حال قدم زدن در خیابان هستید. ناگهان هوس یک آبمیوه سرد کرده و آن را از اولین سوپرمارکتی که می‌بینید می‌خرید و می‌نوشید. اما آیا تا به حال به روند تولید این آب میوه فکر کرده‌اید؟
صنایع غذایی یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین ارکان صنعت در هر کشوری است، زیرا به طور مستقیم با سلامت انسان‌ها در ارتباط است. یقیناً تولید مواد غذایی به آسانی استفاده از آن‌ها نیست و گاهی باید فرآیندهای پیچیده‌ای طی شود تا مثلاً یک آب میوه به دست شما برسد.
همچنین برای حفظ کیفیت و خواص یک ماده غذایی، باید از مواد شیمیایی مختلفی در روند تولید آن استفاده شود. به خصوص وقتی این ماده غذایی به شکل مایع باشد باید به دقت فعالیت میکروارگانیسم‌ها را کنترل کرد. بنابراین شرکت‌هایی که در صنایع نوشیدنی و آبمیوه فعالیت می‌کنند، برای حفظ کیفیت تولیدات خود نیاز به تهیه مرغوب‌ترین مواد اولیه شیمیایی دارند.
مواد اولیه شیمیایی مورد نیاز در صنایع نوشیدنی و آبمیوه به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند.
- دسته اول به صورت افزودنی مستقیم غذایی استفاده می‌شود تا طعم، عطر و ظاهر ماده غذایی را بهبود بخشد.
- دسته دوم به عنوان نگهدارنده عمل کرده و با مهار میکروارگانیسم‌ها، از فساد و خرابی آن ماده غذایی جلوگیری می‌کند.
در ادامه به بررسی برخی از این مواد اولیه خواهیم پرداخت.
دسته بندی صنایع نوشیدنی و آبمیوه و مواد مورد نیاز آن‌ها
به صورت کلی می‌توان صنایع نوشیدنی و آبمیوه را به سه گروه تقسیم کرد:
- آب میوه‌ها، نوشیدنی‌های گازدار (سودا و نوشابه و آب معدنی)
- نوشیدنی‌های کاربردی (ورزشی، سلامتی، انرژی‌زاها، و نوشیدنی‌های آرامش‌بخش)
- ماءالشعیرها (نوشیدنی‌های تخمیری طعم‌دار)
کارخانجات و واحدهای صنعتی که محصولات فوق را تولید می‌کنند، نیازمند ترکیبات و مواد شیمیایی به خصوصی هستند که در ادامه برخی از موارد رایج آن را نام می‌بریم:
- رنگ‌دانه‌ها
- رنگ‌ها
- کربوهیدرات‌ها
- شیرین کننده‌ها
- اسیدهای خوراکی
- ترکیبات فرار
- ترکیبات فنلی
- ترپنوئیدها
- استروئیدها
- ترکیبات نیتروژنی (به ویژه آمین‌ها، اسیدهای آمینه و پروتئین‌ها)
- مواد معدنی
- ویتامین‌ها
- دی‌اکسید (برای نوشیدنی‌های گازدار)
- نگه‌دارنده‌ها
- کوپلیمرها (کف‌زداها)
- تری سدیم سیترات TTCA
- سوربات پتاسیم FIC
- مالتودکسترین پودری
- متابی سولفیت
- CMC
- کلسیم پروپیونات
- اسید سیتریک آبدار
- سدیم متابی سولفیت
- گوارگام
- شربت فروکتوز
- سدیم بنزوات
- و …
نظافت در صنایع نوشیدنی
برای تولید آبمیوه و سایر نوشیدنی‌ها، مواد غذایی طبیعی مانند میوه‌ها و مواد اولیه شیمیایی مکمل یکدیگر هستند. اما بخش عمده این محصولات را مواد غذایی طبیعی تشکیل می‌دهد؛ بنابراین شست و شو و ضدعفونی تخصصی آن‌ها نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، زیرا بر کیفیت محصول نهایی اثرگذار است.
فرآیند شست و شو و ضدعفونی کردن مواد غذایی، یک عمل کاملاً تخصصی است که با استفاده از دستگاه‌ها و تجهیزات پیشرفته و مواد شیمیایی مخصوصی انجام می‌گیرد.
در ادامه به توضیح مختصر این فرآیند می‌پردازیم.
فرآیند ضدعفونی و شست و شوی مواد غذایی
فرآیند شست و شو و ضدعفونی کردن مواد غذایی نه تنها رابطه مستقیمی با سلامت انسان‌ها دارد، بلکه به طور غیرمستقیم بر طول عمر ماشین آلات صنعتی و تأسیسات شرکت تولید کننده نیز اثرگذار است.
به طور کلی سه آلاینده اصلی زیر در محصولات غذایی وجود دارد:
- عوامل بیولوژیکی: مانند میکروارگانیسم‌ها یا سموم.
- عوامل شیمیایی: مانند بقایای مواد پاک کننده، ضدعفونی کننده و روان کننده‌ها.
- عوامل فیزیکی: مانند شن، ماسه و سنگ.
در صورتی که فرآیند شست و شو و ضدعفونی کردن به درستی انجام شود، باید همه آلاینده‌های مذکور را حذف کند.
فن‌آوری‌های تخصصی شست و شو در صنایع غذایی
چند نمونه از تکنیک‌های تخصصی که برای ضدعفونی و تمیز کردن محصولات غذایی به کار می‌رود به شرح زیر است:
- واترجت و فوم: در این روش، آب با فشار بسیار زیادی (بین 20 تا 40 بار) از نازل عبور کرده و سطوحی که با میوه‌ها در تماس هستند را شست و شو می‌دهد. سپس سطح تمیز شده با لایه نازکی از فوم پوشانیده شده و در نهایت با آب گرم یا سرد، آن را می‌شویند. لازم به ذکر است که این فوم حاوی مواد شیمیایی به خصوصی است که برای ضدعفونی کردن به کار می‌روند. این فرآیند هرگونه ناخالصی آلی را حل نموده و مخصوص ضدعفونی کردن سطوح و وسایلی است که با میوه‌ها در تماس هستند.
- یخ خشک: این روش برای ضدعفونی و تمیز کردن، بدون استفاده از آب به کار می‌رود. برای این منظور عملیات تمیزکردن با استفاده از گرانول CO2 و در دمای 80- درجه سانتی گراد انجام می‌گیرد.
- Cleaning In Place (CIP): این روش برای نظافت تجهیزاتی به کار می‌رود که قابل جداسازی نیستند و شامل یک چرخه برنامه ریزی شده خودکار برای شست و شو می‌باشد. حذف مؤثر آلاینده‌ها در این روش به شدت به عامل تمیز کننده بستگی دارد.
- Washing In Place (WIP): این روش هم مانند روش قبلی برای شست و شوی دستگاه‌ها و تأسیسات و با استفاده از مواد شیمیایی مخصوص به کار می‌رود. تفاوت اصلی دو روش CIP و WIP در این است که روش دوم کاملاً خودکار نیست و چرخه‌ای حدوداً 60 دقیقه‌ای دارد. اما با این وجود، باز هم به نسبت روش‌های سنتی، هزینه و انرژی کمتری نیاز دارد.
انواع بسته بندی مورد استفاده در صنایع نوشیدنی
استفاده از مواد اولیه شیمیایی در صنایع نوشیدنی و آبمیوه تنها به تولید یا ضدعفونی آن‌ها محدوده نمی‌شود بلکه در بسته بندی و نگهداری این محصولات هم نقش اساسی دارند.
ذخیره‌سازی مواد خام و محصولات نهایی و همچنین بسته بندی آن‌ها، یکی دیگر از مهم‌ترین بخش‌های صنایع غذایی است. انواع روش‌های نگهداری محصولات با توجه به ماهیت محصول (مایع یا نیمه مایع) متفاوت می‌باشد.
بسته بندی شیشه‌ای بیشتر برای آبمیوه‌ها و کنسانتره ها به کار می‌رود. مزیت اصلی بسته بندی شیشه‌ای در این است که از نظر شیمیایی بی اثر بوده و می‌توان چندین بار از آن استفاده کرد.
اما به دلیل صرفه اقتصادی، پر مصرف‌ترین نوع بسته بندی در صنایع غذایی، ظروف پلاستیکی می‌باشد. این ظروف با توجه به مقاومت خوبی که در برابر مواد شیمیایی دارند، از محبوبیت بالایی در بسته بندی نوشیدنی و آبمیوه‌ها برخوردارند.
نگه داری و ذخیره سازی در صنایع نوشیدنی و آبمیوه
کار واحدهای صنعتی تولید نوشیدنی پس از بسته‌بندی محصولات نیز به اتمام نمی‌رسد؛ محل نگهداری محصولات نیز باید شرایط ویژه‌ای داشته باشد. این محل باید تمیز و خشک باشد؛ همچنین روشنایی و تهویه لازم را داشته باشد. برخی عوامل مانند دمای محیط، رطوبت و نمونه برداری از محصولات برای بررسی آلودگی نیز به صورت دوره‌ای انجام می‌شود.
مهرآزماشاپ طیف وسیعی از محصولات شیمیایی مورد استفاده در صنایع نوشیدنی و آبمیوه را از برندهای معتبر بازار تهیه و در اختیار شما عزیزان قرار داده است تا بتوانید بهترین انتخاب را انجام دهید. برای تهیه و سفارش این محصولات، به وبسایت ما مراجعه کنید.
منابع
https://link.springer.com/referenceworkentry/10.1007/978-3-642-41609-5_29-1
https://ibottling.com/raw-material-product-management-of-juice-drink-production/
https://www.bernerindustries.fi/en/food-industry/
https://www.products.pcc.eu/en/k/food-industry